در شرایطی که جهان هنوز با ویروس کرونا دست و پنجه نرم میکند که به مرگ حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر منجر شده، نگرانیهایی در مورد احتمال شیوع ویروسی به مراتب کشندهتر معروف به «نیپا» مطرح شده است.این ویروس در سال ۱۹۹۸ در مالزی، به عنوان ویروسی که واکسن ندارد و ممکن است در جهان همه گیر شود در سازمان بهداشت جهانی به نام «نیپا» ثبت شد.در این بخش از مالزی وان ستاپ سنتر بخوانید.
ویروس کشنده تر از کرونا، ویروس نیپا چیست؟
مدیر اجرایی یک سازمان غیرانتفاعی فعال در زمینه پزشکی به نام Access to Medicine در هلند، اعلام کرده است که به احتمال زیاد، ویروس نیپا اپیدمی بعدی در جهان ما است.
این سازمان غیرانتفاعی از زیرمجموعههای بنیاد خیریه بیل و ملیندا گیتس است که با همکاری وزارت خارجه هلند در زمینه توسعه خدمات پزشکی و واکسیناسیون در جهان فعال است.
ویروس نیپا در بدن یک نوع خفاش میوهخوار وجود دارد. در صورت آلودگی به این ویروس، در ابتدا علایمی شبیه آنفولانزا ایجاد میشود. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، این ویروس میتواند باعث انسفالیت یا التهاب مغز شود و تا حدود زیادی مقاومت دارویی دارد.
دانشمندان احتمال شیوع این ویروس در چین را زیاد میدانند و اعلام کردهاند که میزان کشندهبودن آن میتواند تا ۷۵ درصد باشد. به همین دلیل این موضوع مطرح شده است که اپیدمی بعدی اگر ویروس نیپا باشد، وضعیتی به مراتب بدتر از همهگیری کرونا ایجاد خواهد کرد.
علایم نیپا
ویروس نیپا علاوه بر التهاب و تورم مغز، میتواند باعث مشکلات تنفسی شدید شود و میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری بین ۴۰ تا ۷۵ درصد است.
علایم اولیه شامل درد عضلانی و همچنین احساس سرگیجه است و ممکن است بیمار طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت به کما برود.
دانشمندان انتظار دارند كه دوره نهفتگی ويروس بين ۴ تا ۱۴ روز باشد، اما در برخی گزارشها به دوره نهفتگی بيشتر و تا ۴۵ روز هم اشاره شده است.
«نهفتگی» به دورهای اطلاق میشود که فرد ناقل ویروس است، ولی علایم بیماری در او وجود ندارد.
در سال ۲۰۱۸ این ویروس به صورت محدود در ایالت کرالا در هندوستان و مناطقی در بنگلادش شیوع یافت و منجر به مرگ ۱۷ نفر شد. در ان زمان کشورهای عربستان و امارات واردات میوه و سبزیجات از آن ایالت را موقتا تعلیق کردند.
در آن زمان، مقامات بهداشتی معتقد بودند که شیوع نیپا در بنگلادش و هند شاید با نوشیدن آب میوه نوعی درخت نخل ارتباط داشته باشد. از آب میوه نارس این نوع از درخت نخل برای پخت غذا و نوشیدنی در آن مناطق استفاده میشود و این احتمال مطرح شده است که آلوده بودن آنها با بزاق خفاشهای میوهخوار آلوده به ویروس نیپا، میتواند سبب آن شیوع محدود شده باشد.
خطر نیپا در کامبوج
باتامبانگ شهری در رودخانهی سانکی در شمال غرب کامبوج است. بازار صبحگاهی باتامبانگ از ساعت پنج صبح آغاز میشود؛ موتورسوارها با عبور از کنار خریدارها گردوخاک به پا میکنند. سبدهایی مملوی از میوهی تازه در این بازار فروخته میشوند. زنان مسنتر سبزیهای خود را میفروشند. به بیان ساده، این محل یک بازار صبحگاهی عادی است اگر به آسمان نگاه نکنید. به گفتهی واسنا دوئونگ (ویروسشناس)، مردم و سگهای سرگردان زیر لانهی پرندگان راه میروند و هر روز در معرض ادرار خفاشها قرار دارند.
بازار باتامبانگ یکی از نقاط متعددی است که خفاشهای میوهخوار و حیوانات دیگر در تماس مستقیم با انسان قرار میگیرند. این تماس میتواند زمینه را برای جهش ویروس و دنیاگیری بعدی فراهم کند. با وجود خطرهای فراوان، نمونههای مجاورت مستقیم زیاد هستند. برای مثال خفاش میوه در بازارهای تایلند، مدارس و حتی مناطق توریستی دیده میشود.
شیرهی نخل خرما در کامبوج از محبوبیت بالایی برخوردار است؛ از طرفی خفاشهای میوه بهوفور بر فراز این درختها دیده میشوند. به این ترتیب انسانها در این مناطق باید نهتنها نگران نزدیکی با خفاشها، بلکه نگران مصرف کردن محصولات آلودهشده توسط آنها باشند.