به گزارش مالزی وان استاپ سنتر، اغلب واکسن‌های تولید شده برای مقابله با بیماری کووید-۱۹ دو دُز هستند و تقریبا تمام کسانی که هر دو دُز را تزریق کرده‌اند، واکسن یکسانی بوده است.
اما این روند در حال تغییر است زیرا برخی از کشورها اجازه می‌دهند و حتی در برخی موارد تشویق هم می‌کنند که دو دُز از دو واکسن متفاوت باشد.
دولت آلمان سه‌شنبه گذشته اعلام کرد که آنگلا مرکل، صدراعظم ۶۶ ساله دو واکسن متفاوت تزریق کرده‌است و این موضوع باعث افزایش علاقه افراد به دریافت دو واکسن متفاوت شده است.
مفید یا اجبار؟
برخی از کشورها این روش را بنا به ضرورت، هنگامی که در تامین واکسن خاصی موفق نبوده‌اند یا از روی احتیاط زمانی که سوالاتی درباره ایمنی واکسن‌ها مطرح می‌شود، برای کسانی که دُز نخست را تزریق کرده‌اند، انجام داده‌اند. با این حال ایالات متحده آمریکا تاکنون تمایلی به تشویق به این اقدام ندارد.
اما محققان و سیاست‌گذاران حوزه بهداشت و درمان علاقمند به این موضوع هستند که تزریق واکسن‌های مختلف به یک شخص احتمالا می‌تواند مزایای قابل توجهی داشته باشد.
اگرچه واکسیناسیون ترکیبی که دانشمندان آن را «تقویت اولیه ناهمگن» می‌نامند، ایده جدیدی نیست و محققان آن را در برخی از بیماری‌ها از جمله ابولا آزمایش کرده‌اند.
مدت‌هاست که دانشمندان این نظریه را مطرح می‌کنند که تزریق دو واکسن کمی متفاوت به افراد ممکن است پاسخ ایمنی قوی‌تری ایجاد کند، شاید به این دلیل که واکسن‌ها قسمت‌های متفاوت سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کنند و یا می‌توانند بخش‌های مختلف ویروس مهاجم را تشخیص دهند.
این نظریه نیازمند ارزیابی واقعی داده‌ها است
جان مور، متخصص ویروس‌شناسی در کالج پزشکی وایل دانشگاه کرنل در نیویورک می‌گوید: اینکه این استدلال درباره بیماری کووید-۱۹ چه میزان خوب عمل می‌کند، نیازمند ارزیابی واقعی داده‌ها است.
ژو زینگ، ایمونولوژیست (متخصص ایمنی شناسی) در دانشگاه مک مستر کانادا معتقد است که علاوه بر مزایای بالقوه ایمنی، اختلاط و تطبیق، این موضوع همچنین :انعطاف‌پذیری مورد نیاز را در صورتی که منابع تامین واکسن دشوار یا محدود باشند فراهم می‌کند.
داده‌ها چه می‌گویند؟
در حال حاضر چندین آزمایش بالینی در حال انجام است تا مشخص شود آیا تزریق دو واکسن متفاوت همراه با مزایاست یا اشکالاتی دارد؟ محققان دانشگاه آکسفورد در آزمایشی با نام کام-کوو (Com-Cov)، بررسی‌های مختلفی روی واکسن‌های ترکیبی شامل آسترازنکا-آکسفورد، فایزر-بیون‌تک، مدرنا و نوواوکس (Novavax) انجام می‌دهند و موسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا اخیرا آزمایش دُزهای ترکیبی مختلف را آغاز کرده اند.
محققان روسی نیز در حال بررسی تزریق واکسن «اسپوتنیک وی» با واکسن آسترازنکا هستند. البته فرمول دُز اول واکسن اسپوتنیک با دُز دوم آن متفاوت است.
اغلب مطالعات در مراحل اولیه هستند اما نتایج مقدماتی برخی از مطالعات و تحقیقات امیدوارکننده بوده است. به‌طور مثال ماه گذشته تیمی از محققان اسپانیایی اعلام کردند افرادی که یک دُز واکسن آسترازنکا را دریافت می‌کنند و به دنبال آن یک دُز واکسن فایزر می‌زنند پاسخ ایمنی قوی‌تری را نشان می‌دهند.
زینگ می‌گوید که به نظر می‌رسد این نوع ترکیب، پاسخ ایمنی قوی‌تری نسبت به تزریق دو دُز واکسن آسترازنکا داشته باشد. اما این امر هنوز درباره دو دُز واکسن فایز مشخص نیست.
آیا تزریق دو واکسن متفاوت بی‌خطر است؟
اطلاعات اولیه حاصل از مطالعه کام-کوو نشان می‌دهد که ترکیب کردن و همسان‌سازی واکسن‌ها ممکن است عوارض جانبی خفیف و متوسط از جمله تب، خستگی و سردرد را افزایش دهد.
محققان می‌گویند که داده‌ها حاکی از آن است که واکسن ترکیبی ممکن است برخی معایب کوتاه مدت داشته باشد. گرچه این احتمال نیز وجود دارد که عوارض جانبی شدیدتر، نشانه‌ای از یک واکنش ایمنی قوی باشد. محققان دریافتند که اغلب عوارض جانبی طی ۴۸ ساعت کمرنگ شده است.
به طور کلی، محققان می‌گویند انتظار دارند داده‌ها، ایمن بودن این روش را نشان دهد.
